PHIÊN TÒA GIẢ ĐỊNH – HÌNH THỨC TÌM HIỂU PHÁP LUẬT HIỆU QUẢ

Nhằm hưởng ứng ngày Pháp luật nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (9/11), tổ Khoa học xã hội của trường THCS, THPT Ngôi Sao đã kết hợp cùng Khoa Luật của Trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP. Hồ Chí Minh tổ chức một phiên tòa giả định. Hoạt động này không chỉ là phương pháp tuyên truyền pháp luật mới mẻ và sáng tạo mà còn là cơ hội để học sinh trực tiếp trải nghiệm và hiểu rõ hơn về quy trình tố tụng cũng như các quy định pháp luật trong thực tiễn, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong giới trẻ.

Phiên tòa giả định được dàn dựng với đầy đủ trình tự, thành phần và thủ tục như một phiên tòa thật theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Các vai trò như Hội đồng xét xử, Kiểm sát viên, Thư ký phiên tòa, bị cáo, bị hại và lực lượng hỗ trợ tư pháp đều được các thành viên của Câu lạc bộ Pháp luật trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP. Hồ Chí Minh nhập vai một cách chuyên nghiệp và nghiêm túc, đảm bảo sự chính xác và tính nghiêm minh của phiên tòa. Nhờ vào việc tái hiện chân thực những khía cạnh đặc trưng của một phiên xét xử, buổi phiên tòa giả định đã giúp các em học sinh và người tham dự có cái nhìn rõ nét về hoạt động của cơ quan tư pháp và những trách nhiệm pháp lý mà người vi phạm pháp luật phải đối mặt.

Trong phiên tòa, kịch bản được xây dựng dựa trên một tình huống gần gũi với lứa tuổi học sinh: hai em học sinh nữ xảy ra mâu thuẫn nhỏ khi gửi xe đạp, dẫn đến một trong hai học sinh chia sẻ sự việc này với anh trai mình. Nhận thấy em gái bị ức hiếp, người anh mang theo hung khí đến trường và gây thương tích 4% cho học sinh còn lại. Tình tiết của câu chuyện được xây dựng chặt chẽ, thực tế và dễ hiểu, giúp học sinh dễ dàng nhận ra ranh giới giữa đúng và sai, đồng thời nắm bắt rõ hơn về hậu quả pháp lý mà hành vi bạo lực có thể gây ra. Sự nhập vai sinh động và chân thực của sinh viên Khoa Luật đã tạo nên một không khí nghiêm trang, giúp học sinh thấy được tính nghiêm minh của pháp luật và sức ảnh hưởng của các quyết định trong quá trình tố tụng.

Ngoài việc trình diễn các tình huống pháp lý, phiên tòa giả định còn giúp học sinh rèn luyện kỹ năng phân tích tình huống, khả năng suy luận và tranh biện. Với hình thức trực quan, sinh động, hoạt động này khuyến khích học sinh tự trau dồi kiến thức pháp luật, từ đó hình thành ý thức tránh xa các hành vi vi phạm pháp luật. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để các em học hỏi từ các sinh viên Khoa Luật, những người đóng vai trò như những người truyền lửa, giúp các em cảm thấy hứng thú và tự tin hơn khi tham gia các hoạt động tranh tụng, bảo vệ quan điểm của mình trong một môi trường giả lập chuyên nghiệp.

Bên cạnh phiên tòa giả định, ban tổ chức còn khéo léo lồng ghép hoạt động giao lưu, trao đổi kiến thức pháp luật thông qua các câu hỏi tình huống thực tế. Điều này không chỉ giúp học sinh dễ dàng tiếp thu và ghi nhớ kiến thức lâu dài mà còn mở rộng hiểu biết của các em về các vấn đề pháp luật liên quan trực tiếp đến đời sống thường nhật. Thông qua hình thức hỏi đáp linh hoạt, học sinh được trang bị thêm kiến thức để ứng xử phù hợp với pháp luật trong những tình huống khó khăn hoặc mâu thuẫn ngoài đời sống.

Tổ chức phiên tòa giả định là một phương pháp thiết thực và hiệu quả để giáo dục pháp luật cho học sinh, thanh thiếu niên, tạo nên sự kết nối giữa lý thuyết và thực hành, giữa kiến thức sách vở và tình huống thực tế. Hoạt động này giúp thế hệ trẻ nhận thức sâu sắc về ý nghĩa của pháp luật trong việc giữ gìn trật tự và an ninh xã hội, hướng các em đến lối sống có trách nhiệm và tôn trọng luật pháp. Phiên tòa giả định là bước đi mới mẻ nhưng đầy ý nghĩa, thể hiện quyết tâm xây dựng một thế hệ trẻ văn minh, am hiểu pháp luật và sẵn sàng đóng góp xây dựng một xã hội an toàn, lành mạnh và thượng tôn pháp luật.

Tổ bộ môn Khoa học xã hội